تشریح و پیوند (آیت الله حسین مظاهری)

تشريح و پيوند

مسأله :

اگر حفظ جان مسلمانى يا عده‌اى از مسلمانان بر تشريح انسان متوقف باشد و تشريح غيرمسلمان امکان نداشته باشد تشريح مسلمان جايز است، بنابراين در اين زمان که طب متوقّف بر تشريح بدن انسان است بايد از تشريح ميّت غير مسلمان استفاده شود و اگر غير مسلمان نباشد تشريح مسلمان با اذن ولى يا حاکم شرع جايز است و موجب ديه هم نيست.

مسأله :

اگر حفظ جان مسلمانى يا عضوى از او بر پيوند عضوى از اعضاى ميّت مسلمانى متوقف باشد قطع و پيوند آن عضو با اذن آن ميّت قبل از مردن يا اذن ولىّ او يا حاکم شرع بعد از مردن او جايز است و ديه هم ندارد و اگر آن ميّت غيرمسلمان باشد اذن هم لازم نيست.

مسأله :

اگر عضو ميّت بعد از پيوند حيات پيدا کند از عضويّت ميّت در مى‌آيد و نجس و ميته نيست بلکه اگر عضو حيوان نجس العين نيز پيوند شود حکم چنين‌است.

مسأله :

اگر براى اثبات جرم احتياج به تشريح بدن ميّت شود، با اذن ولى او يا حاکم شرع جايز است.

مسأله :

انسان مى‌تواند عضوى از اعضاى خود، نظير کليه يا چشم و مانند اينها را در حال حيات بفروشد، چنانکه مى‌تواند پول بگيرد و اجازه قطع عضوى از اعضاى خود را پس از مرگ بدهد.

مسأله :

تزريق خون انسانى به انسان ديگر جايز است، خواه خون مسلمان باشد يا کافر، مرد باشد يا زن، و خريد و فروش خون براى اين منظور مانعى ندارد.

مسأله :

دست زدن به مرده‌هايى که تشريح مى‌کنند اگر از مسلمان باشد و آن را غسل داده باشند، غسل ندارد، و در غير اين صورت بايد غسل کنند مگر اينکه از دست‌کش استفاده کرده باشند

مسأله :

تغيير جنسيت (برفرض امکان) يعنى مرد خود را زن، يا زن خود را مرد و يا خنثى خود را مرد يا زن نمايد، اگر داعى عقلايى در آن باشد مانعى ندارد و در احکام، حال فعلى او مناط است.

مسأله :

عقيم کردن مرد يا زن خود را و همچنين بستن لوله‌ها، اگر داعى و انگيزه عقلايى بر آن باشد، اشکال ندارد ولى بايد زن با رضايت شوهر و شوهر با رضايت زن اين کار را انجام دهد.

مسأله :

در تشريح نگاه کردن مرد به بدن زن و نگاه کردن زن به بدن مرد و نگاه‌کردن به عورت ديگرى و همچنين دست زدن به بدن نامحرم، اگر پيشرفت علم متوقف بر آن باشد مانعى ندارد، و در صورتى که بتواند در دست‌زدن به بدن نامحرم از دست‌کش استفاده کند، بايد استفاده بنمايد.

مسأله :

تحقيقات روى حيوان در علم پزشکى يا جراحى و مانند اينها، اگر پيشرفت علم متوقف بر آن باشد اشکال ندارد، ولى تحقيقات روى انسان موقعى جايز است که علاوة بر رضايت او خطر جانى و روحى و جسمى براى او نداشته‌باشد.

مسأله :

کورتاژ يکى از گناهان بزرگ در اسلام است و چنانکه گذشت علاوه بر گناه کفّاره نيز دارد، ولى اگر از نظر دکتر متخصّص و متدين حفظ جان زن متوقف بر آن باشد مانعى ندارد.