اصطلاحات فقهى
جاهل قاصر
سوال 1332 :
منظور از جاهل قاصر چيست؟
جواب :
جاهل قاصر کسى است که احتمال نمى‌داده که کارش اشتباه است و يا امکان سوال و دسترسى براى جواب نباشد.
مؤمن
سوال 1333 :
در مورد روزه مستحبى گفته شده که اگر برادر مؤمنتان به شما غذا تعارف کرد بهتر است قبول کرده اما ثواب را کامل مى‌بريد حال منظور از برادر مؤمن چيست؟ يعنى مادر و خواهر شامل اين دسته نيستند؟ ملاک ايمان چيست؟ يعنى هر فردى را مى‌توان مؤمن ناميد؟
جواب :
مؤمن يعنى کسى که شيعه اثنى عشرى است.
مفهوم حق‌الناس
سوال 1334 :
حق‌الناس چيست؟ و اگر صاحبان آن حق در دسترس نباشند چه بايد کرد؟
جواب :
"حق‌الناس" يعنى مالى که شخص از کسى تلف کرده يا جنايتى که موجب ديه است بر او وارد کرده و يا دينى از او بر گردن دارد و امثال اينها که در صورت دسترسى نداشتن به آنها ـ ولو در آينده و يا از طريق واسطه ـ بايد به ميزان حق مذکور با اذن حاکم شرعى بنابر احتياط واجب به فقير صدقه بدهد.
منظور از فى نفسه در رساله عمليه
سوال 1335 :
منظور از کلمه "فى نفسه" که در رساله‌هاى عمليه آمده است، چه مى‌باشد؟
جواب :
يعنى بدون ملاحظه جهات ديگر.
موضوع شناسى در فقه
سوال 1336 :
موضوع شناسى کار مجتهد است يا کار مقلد؟
جواب :
اگر موضوع از حقائق شرعيه و يا از موضوعات استنباطى از ادلّه شرعيه باشد، تشخيص آن با مجتهد است و در غير آن، موضوع شناسى وظيفه مقلّد است.
نيّت ما فى‌الذّمه و رجاء
سوال 1337 :
نيّت ما فى‌الذمه و نيّت رجاءً چيست؟
جواب :
"مافى‌الذمّه" يعنى انجام عمل به قصد وظيفه‌اى که بر عهده مکلّف است، و "رجائاً" يعنى انجام عمل به اميد مطلوبيّت يا درک ثواب.
ملاقى شبهه محصوره
سوال 1338 :
منظور از ملاقي شبهه‌ى محصوره يعني چه؟
جواب :
اگر يکى از چند چيز نجس باشد ولى ندانيم کداميک از آنهاست و چيز مرطوبى با يکى از آن چند چيز ملاقات کند، به آن چيز ملاقى شبهه محصوره گويند.
قصد قربت در عبادات
سوال 1339 :
از آنجايى که بنا به فرموده شما ريا فقط در عبادت مصداق دارد بنابراين چه چيزى عبادت محسوب مى‌شود؟
جواب :
هرگونه عملى که صحت آن شرعاً موقوف بر قصد قربت باشد عبادت محسوب و ريا در آن موجب بطلان مى‌شود ولى ساير اعمالى که تحقق آن مشروط به قصد قربت نيست هر چند با قصد قربت عنوان عبادت پيدا مى‌کند و ثواب بر او مترتب مى‌شود، ولى آن عبادتى که ريا مضر به آن است نمى‌باشد.